Bydziesz mojōm walyntynkōm

Dziyń św. Walyntego napoczli ludzie fajrować dziepiyro we średniowieczu. Bōł to taki czas, kej wszyscy fest interesowali się życiym roztomajtych świyntych. W modzie bōły pōnci ku jejich grobōm. Totyż spōmnieli sie nikerzi i ô św. Walyntym i jego dziejach.

Nojbardzi fajrowali we Francyji i we Anglii. Tak, jak kejsik we antycznym Rzymie, modzioki losowali miana tych, kerzi jym byli pōnoć pisani. Ino terozki frelki tyż mōgły wyciōngać kartki ze mianami karlusōw. Te wylosowane kartki nosiyli potym bez cołki tydziyń przipniōne do rynkowa swojigo ôblyczo. 14 lutego dziołchy starały się zgodnōńć z kym sie hajtnōm. Coby sie tego dowiedzieć, rozglōndały sie za ptokami. Piyrszy ptok, kerego uwidziały, mioł jym pedzieć kym bydzie jejich ślubny. Jak piyrszego uwidziały rudzika to bōł znak, iże pudōm za marinera; jak dziambla – za biydoka, ale małżyństwo bydzie szczyńśliwe; jak zaś piyrszego uwidziały łuszczaka mōgły być pewne, iże to bydzie majyntny karlus.

We Walii, we tyn dziyń ci, kerzi sie mieli ku sobie ôbdarzali jedyn drugigo drzewianymi łyżkami, na kerych byli wydubane serca, klucze i dziurki ôd kluczōw. Taki gyszynk miōł godać: "Ôtwōrz moje serce".

Ôd XVI wieku w dziyń św. Walyntego kobiyty dostowały kwiotki. A wszysko napoczło sie ôd świynta, kere zrychtowała jedna cera francuskego krōla Hynryka IV. Kożdo z frelek, kere bōły wtynczos na fajerze, dostała ôd swojigo karlusa buket kwiotkōw. Nojważniejsze dyć bōło to, coby szac 14go lutego posłoł swoji libście przimilny liścik mianowany walyntynkōm. Walyntynki strojyli we serca, kupidyny,wypisywali na nich wiersze. 

W XIX mniymali, iże tako walyntynka to najbardzi rōmantyczny knif do pedzynio kōmuś, iże sie mu przaje. Czynsto pisało sie na ni: "Bydziesz mojōm walyntynkōm". We Hameryce walyntynkowe listy bōły anōnimowe, bestōż kōńczōły sie pytaniym: "Zgodnij, fto?". We Europie anōnimowy nadawca podpisowoł sie: "Twōj walyntyn".

W 1800 roku Amerykanka, Esther Howland, napoczła tradycjo posyłanio walyntynkowych kartkōw. Dzisioj posyłajōm je we całym świecie niy ino ci, kerzi kōmuś przajōm, ale nawet bajtle we szkole. Nojbardzi wywołanym tworzycielym takich kartkōw bōł francuski szkryflok Raymond Peynel. Napocznōł je wydować w 1965 roku. Gynał wtynczos, 14 lutego ôgłoszono we Francji Dniym Zakochanych.

Opracowano na podstawie tekstu e–kai.