niedziela, 10 kwietnia 2016

Niypotrzebno zowiść

Zawdy zowiściyłach wszyskym mojym kamratkōm, kere miały ôgrōdki. Tak po prowdzie, to niy ône miały, ino jejich ôjcowie, abo starziki, ale to ône sie tym asiyły. Zarozki z wiosny przechwolały sie jedna przed drugōm, u ftoryj je wiyncy krokusōw, przebiśniegōw, konwalijek, kero mo kwiotki bardzi farbiste itd.


Niyroz we majowe fajery – 1go, 3go i 9go, jak bōła już fest chica, moja zowiść rosła jak na drożdżach, bo ône, te moje kamratki alowały sie na dece abo na ligysztulach we tych swojich ôgrōdkach, asiyły sie potym, jak piyknie woniōł flider i jak to dychały świyżym luftym, a mie ôstowōł betōnowy szpilplac ze jednym starym karasolym i dwiyma chuśtowkami. Szło tam ôd biydy poskokać w guma (jak bōło s kym), abo pograć w klasy eli w grziba. Niy powiym, miałach fajnych kamratōw na placu, tōż jak byli w dobrym humorze, łaskawie dowali mi pograć ś niymi we „wyścig pokoju”, ale musiałach sie wkupić kapslami. Za to we feryje już kamratkōm niy zowiściyłach. Jak ino pamiyńciōm siyngōm, całe dwa miesiōnce feryjōw spyndzałach daleko ôd dōmu - jedyn na kolōniach, a drugi ze Babciōm kajś na wsi. Przichodziōł wrzesiyń i zaś ta sama kołomyjo – jazgotały, choćby przekupki na targu – ta miała słodsze wieprzki, ta wiynksze jagōdki, tam bōło wiśniōw, co niymiara, a u inkszyj juzaś radiskōw a zielōnych szałotōw niy szło przejejść. Potym słyszałach jeszcze, wiela to krałzōw komportōw a ôgōrkōw bydōm mieli zaforantowane na zima.Take godki ciōngły sie kajsik do października i szlus – spokōj aże do zimy. 

Ale latka leciały i moje kamratki – już frelki – coroz to myni ôdwiedzały ôgrōdki.

Wtynczos niy bardzo wiedziałach, pojakymu. Dziepiyro niyskorzi mie ôświyciyło. Na ôgrōdku, wiadōmo, same - rosnōm ino plewy. Wszysko inksze trza posiōć, abo posadzić, trza to podlywać, plewić, chodzić kole tego, mieć ô to staranie, jak ô co żywego. Bajtli do taki roboty żodyn niy zaprawi, ale przecam tako frelka to już może to i tamto zrobić. Ale eli ji się to chce? Bydzie sie to marasić? ômać pazury? pocić przi plewiyniu? żgać przi ôbiyraniu wieprzkōw?

Tak niyroz medykuja, kero z nich wtynczos wiedziała, wiela to trza bōło potu, łōmanio w krziżach, bolōncych ryncōw i czasu, coby mōgły się asić efektami niyswoji roboty. Dzisioj gańba mie jes za ta zowiść. Tak jak przodzi, tak i terozki niy mōm ôgrōdka. I niy żałuja, ani niy zowiszcza. Tyż mōm kwiotki. Niy w ôgrōdku, ale w dōma. Niy „urosły” same. Musiałach sie przi nich trocha narobić, ale za to sōm to take kwiotki, kere nigdy niy ôkwitnōm. No i czy keroś z mojich kamratek ze szkoły moge sie poasić, iże już mo konwalijki we ôgrōdku? A jo mōm. We wazōnie. I sie tukej niymi asza.



A krokusy byda miała bez cołki rok.