niedziela, 25 października 2015

Podzim

                       
Ani sie czowiek niy spodzioł i mōmy juz chnetko kōniec października. Latowe miesiōnce downo za nami. Dziyń stowo coroz niyskorzi. Klara niy grzeje już tak fest, choby halbka cześni na szpyroniu, kero starzik zawdy trzimali w kōmōrce. Coroz czyńści z nieba woda leje, kej z giskany i liściōw wiyncy pod nogami niźli na drzewach. Bydymy zaś łazić usmarkane i umynczōne kucaniym. Mōmy podzim. Dlo jednych to nojpaskudniejszy czas, a dlo inkszych nojbardzi malowniczy, piykny i przydajny. Zdo mi sie, co prawie majōm jedne i druge. Jo sama noleża do tych drugich, możno skuli tego, iże niy ciyrpia afrykańskich hicōw. 


Miyszkōm wele parku, a że mōm już swoje lata, to patrzałach nań pora fajnych rokōw. Bez zima niy ma co łoglōndać. Jak leży śniyg, to wszyndy je bioło, a jak śniega niy ma, to szaroburo. Przichodzi wiosna i kaj niy wejrzisz - "pamiōntki" po psach, ciarajstwo i maras. A potym napoczynajōm rosnōńc listki na drzewach i krzokach i łōroz lato - wejrzisz na wiyrch - zielōno, wejrzisz na dōł - tyż zielōno. Zielōne liście i zielōno trowa. Na alejkach papiōrki i cygarytowe pety. Nic ciekawego, ale za to podzim.... Jak patrzisz na drzewa, to zdo sie, co ftoś wylōł wszyske apluzinowe, citrōnowe, brōnotne, ryże, czerwōne i zielōne farby i porzōndnie zamiyszoł je kijokym. Tela farbkōw majōm wtynczos liście.Te uschniynte ślatujōm i tańcujōm na lufcie tak, jak jym wiater zagro. Ze tych ślecianych ściele sie na ziymi farbisty, ruby, miynki tepich. Nojbarzi majōm go rade bajtle - bawiōm sie w tym tepichu, choby we piaskownicy - ciepiōm sie liściami, zbiyrajōm te nojwiynksze na bukety i ôbrozki. 


Ale niy ino liście lecōm ze drzewōw - we nikerych miejscach w mojym parku drzewa sujōm kasztanami i dymbiōnkami, a pojszczodku nich skokajōm ryszawe wywiōrki z ôrzeszkami w pysku. Szpacyrujesz po tym parku i widzisz, jak ptoki zbiyrajōm sie na rajza do gorkich krajōw, abo jak mrozik maluje asty i chabinki na bioło i szczybno. Bez te trzi miesiōnce - ôd poły września do poły grudnia w mojym parku je nojfajni i nojbardzi interesno.


Napisałach na poczōntku, iże podzim to czas przidajny. Bo przecam to prowda. Gynał wtynczos dostowōmy ôd przirody mocka gyszynkōw, kere pōmogajōm nōm ôbstoć we zima i zdrowo, ze połnym żołōndkym, doczkać wiosny. Sōm to kartofle, kere skludzōmy do grōdzōw we piwnicach, kapusta, kero kiszymy we bōnclokach, faskach, abo krałzach i roztomajte ôwoce przerobiane na dżymy, marmelady i kōmpoty.


Wiycie, co jeszcze jes piykne w ta pora roku ? Szpacyry po lesie, zbiyranie grzibōw i borōwek, kere forantujymy na zima, no i zbiyranie wrzosōw do ôbstrojynio izby w dōma, a i szyszkōw, co sie przidajōm do strojikōw na Godnie świynta, bo mogecie mi wierzić, abo niy, ale ani sie niy ôbejrzymy, a już bydymy śpiywać kolyndy.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz